Aydınlatma, dizaynı çok kolay, aynı zamanda da görevi insanlar için yaşamı haz alınabilir hale getirmek olan çok karmaşık bir araçtır. Işık, yapılarda bireysel çizgileri ve şekilleri vurgular, iç ve dış şekiIIerin özelliklerini etkileyip değiştirir ve yorumlar yaratir.
İşyerlerinde her türlü işin kusursuz yapılabilmesi ve en önemlisi de iş görenlerin göz sağlığının korunması iyi bir aydınlatma tekniğini gerektirir. Aydınlatma öncelikle, yapılan iş ve işlemlerde kalite standartlarının gerektirdiği tüm detayın görülebilmesi için gereklidir. Çalışanların, optimal aydınlatma koşullarında çalıştırılması da onların göz sağlığı ve görme netliğini koruduğu için aynı amaca hizmet eder.
İnsanın enformasyon algılamasında en önemli algılayıcı gözdür. Bütün algılamanın %80 ile 90’ı göz kanalıyla gerçekleşir. İş koşullarının doğurduğu yorgunluğun büyük bir kısmının göz zorlanmasından ileri geldiği tahmin edilebilir. Göz zorlanması ve yorgunluk üzerine etkisi ile birlikte aydınlatma tekniği problemlerini anlayabilmek için bu tekniğin bazı temel kavramlarının bilinmesi gerekir. Aydınlatma şiddetinin ölçü birimi lükstür(lx). Bu değer birim alana düşen ışık akışıdır. Aydınlatma şiddeti bulutsuz bir yaz gününde 100.000 lx’ü bulur. Kapalı bir kış gününde bu değer ancak 3000 lx’e ulaşır. Aşağıdaki tabloda bazı değerleri görmek mümkündür.
İşlemler
Önerilen Lüks
Montaj ve Kalite Kontrol
Kaba işler
Vasat incelikte işler
İnce işler
Çok ince işler
200
400
900
2000
Dokuma (pamuklu ve Yünlü)
Hafif dokumalar
Koyu renkli kumaşlar
Dokumada kalite kontrol
400
900
1300
Metal levha işleri
Plastik şekil verme ve Levha işleri
400
400
Ağaç işleri
Kaba doğrama
Rende ve tezgahta ince makine işleri
İnce tezgah işleri, makine ve cilalama işleri
200
400
600
Bir iş ortamında aydınlatma gereksinimi, yapılan işlerin özelliklerine, işin özellikleri nedeniyle detay algılama gibi kriterlere bağlıdır. Çeşitli el işleri ve okuma yazma gibi işlerde en düşük aydınlatma gereksinimi 10 lüks olarak bilinmektedir.
Bir iş ortamında ve çeşitli iş istasyonlarının gerektirdiği aydınlatma düzeyleri önemli bir husustur. Aslında , en yüksek aydınlatmanın en optimal yaklaşım olmadığı bilinmektedir. Temel olan, amaca uygun aydınlatmadır.
İyi bir aydınlatma projesinin tasarımında, çalışanların göz sağlığı, yüksek düzeyde iş becerisi, optimal verimlilik ve çalışanların kendilerini rahat hissettikleri aydınlatma düzeyinin sağlanması gibi bir kriter kullanılabilir. Bir işyerinde büyük ölçüde kaba işlemler yapıldığı için, aydınlatma düzeyi açısından önemli bir sorun olmadığı halde, iş görenlerin kendilerini rahat ve ışıklı ortamda bulmaları ve daha hevesli çalışabilmeleri için de yeterli ve tatmin edici bir aydınlatma düzeyi tercih edilmelidir
Hol - Girişler - Koridor
İlk izlenim her zaman çok önemli olmuştur. Hol ve koridorunuz ise evinize ilk girişi ile ilk izlenimi veren iki yerdir. Misafirleriniz evinize ilk geldiklerinde girişte koridorunuza doğru da bakarak eviniz ile ilgili ilk izlenimlerini edinirler. İlk giriş olan hol aslında hiç önemsemediğimiz bir yer de olsa ilk izlenimde en etkilidir.
Aynı zamanda hol evden çıkarken son kez aynaya bir baktığımız yerdir. Gerçekten nasıl göründüğümüzü anlamak için doğru aydınlatmayı sağlamalıyız…
Ev içerisindeyken koridor farkında olmadan her an kullanmakta olduğumuz evin sürekli işlek bir parçasıdır.
İpuçları:
Koridorlarımızda ışıkları sürekli açıp kapamak yerine. uzun sure aydınlatma kullanarak sürekli açıp aydınlatma sağlamalıyız. Hem biz yorulmayız hem de ampullerimiz daha uzun sure dayanır. Bu nedenle Enerji tasarruflu ürünler tercih edilmelidir. Philips Genie ampuller ile koridor aydınlatmanızda düşük wattlar ile hem enerji tasarrufu yapar hem de aydınlatmanızı sürekli hale getirebilirsiniz.
Duvar aplikleri ve ya tavan aplikleri koridor aydınlatmasında idealdir. Bu alanların sürekli aydınlatılıyor olması güvenlik açısından da fayda sağlar.
Koridor sonunda parlak ışık kullanılması tavsiye edilir. Dar alanlardan geniş bir alana geçişte oluşan göz kamaşması koridor sonunda yeralacak bu ışık ile önlenir.
Eğer merdivenleriniz var ise aydınlatma daha da önem kazanır. . Basamakların seçilmesi için aydınlık olması önemlidir. Spot aydınlatmasında kesinlikle kaçınmak gerekir çünkü spot aydınlatmalarından gölge oluşması mümkündür. Basamakların seçilmesi için buralarda direk aydınlatma ile yine enerji tasarrufluların kullanılması tavsiye edilir.
Sürekli bir ışık açık bırakmak isteyenler için ise Enerji tasarruflu ampullerin yanı sıra İkisi bir arada LED ışık etkili ampuller ile sadece 1 watt harcayarak koridorunuzda sğürekli aydınlık ve güvenlik sağlamış olursunuz. Özellikle çocuklarınız için ise daima ışık sağlamış olursunuz ve güvenli olduklarından rahat edersiniz.
Koridor duvarlarınızda resimleriniz ve ya farklı dekoratif elementleriniz var ise
bunları küçük spotlar ile aydınlatarak görünümlerini vurgulayabilirsiniz. İçerisinde kapsül -spot halojenler bulunan küçük spotlar bu aydınlatmalar için tavsiye edilir.
Ayna aydınlatmasında gölge oluşumunu engellemek için her iki tarafta da armatür / aplik bulunmalıdır. Yüzünüze gelen ışık tüm renkleri olduğu gibi göstermelidir. Bu yüzden yüzde de yüz geriverim sağlayan halojen ampuller tercih edilmeli normal ampuller yerine daha düşük watta çok aydınlık sağlayabileceğimiz halojenler tercih edilimelidir. Gözü rahatsız etmeyecek homojen ışık yayılımı olan lambaların kullanılması tavsiye edilir.
Oturma Odası
Ev yaşamınızın önemli bir kısmı oturma odasında geçer. Oturma odasında televizyon seyredersiniz, kitap okursunuz, müzik dinlersiniz, hatta bazen parti verirsiniz. Ya da bazen en huzurlu saatlerinizi bu odada geçirmek istersiniz. Bu nedenle oturma odasının aydınlatma tasarımından beklentiler yüksektir. Aydınlatma noktalarının fazla olması, duruma en uygun atmosferi yaratmanızı sağlar.
Odanın ortasındaki bir avizenin ışığı fazla sert olabilir ve gözlerinizi rahatsız edebilir. Bununla birlikte misafirlerini karşılayan ya da kayıp bir eşyasını arayanlar için bu ışık çok yararlı olabilir.
Yukarı bakan avizeler ışığı tavana doğru yönlendirir. Böylelikle keskin hatların yok olduğu, dolaylı bir aydınlatma yaratılır. Az sayıda duvar ampulü ya da ışığı aşağı veren bir avize ise, odadaki detayları görünür kılar.
Mevcut ampulleri dikkatlice yerleştirerek ya da ışığı yukarı yansıtan avizeler kullanarak, çalışmak veya kitap okumak için canlandırıcı, zindeleştirici bir atmosfer yaratılabilir. Bu amaçla kripton ve halojen ampullerimizden de yararlanabilirsiniz.
İpuçları:
Cam kapakları olan dolaplar, aydınlatma ile güzel bir görünüm kazanır. Dolap içlerine yerleştirilen halojen reflektör ampuller, dolaptaki eşyaları aydınlatacak, odaya derinlik ve tarz kazandıracaktır.
Spot lambalarını unutmamak gerekir. Belirli bir detay spot lambaları ile doğru bir şekilde aydınlatıldığında odanın tarzına ruh ve zarafet katacaktır. Aydınlatmayı planlayarak oturma odanıza, salt kullanışlı olmaktan, son derece karmaşık ve şık olmaya kadar uzanan çok farklı atmosferler kazandırabilirsiniz.
Aydınlatmayı ayrı düzeylerden oluşan bir dizi olarak düşünün. Tasarıma ana ampulden başlayın, ancak bunu gerektiğinden biraz daha loş ayarlayın. Ana ampulün aydınlatmasını, başka aydınlatma noktaları ile destekleyebilirsiniz. Destek aydınlatmaların bir kısmı efekt, bir kısmı özel bir amaç için olabilir. Örneğin kitap okuma veya dikiş gibi etkinlikler için koltuğun arkasına bir ışık yerleştirilebilir.
Oturma odasında birden fazla aydınlatma noktasının olması, çay içmek için uğrayan arkadaşlarınız ile sohbet ederken, sizin işinize odaklanabilmenizi sağlayacaktır.
Işık kaynağı ile doğrudan göz temasından kaçının. Parlaklık gözlerinizi rahatsız edebilir ve yorabilir.
Mutfak - Yemek Odası
Mutfak hayatımızın önemli kısmını geçirdiğimiz bir alandır. Bu nedenle iyi yerleştirilmiş parlak bir aydınlatma mutfakta çok önemlidir. İyi aydınlatma sadece gölgeleri gidermekle ve görmenizi kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda dikkatinizi toplamanızı sağlar. Böylelikle en karışık tarifleri bile kolayca takip edebilirsiniz.
Dostlarınızla birlikte koyu bir sohbete dalmışken ya da özel bir akşam yemeğinde yemek odasındaki doğru aydınlatma atmosfere değer katacaktır. Yemek odasında, yumuşak ve loş aydınlatmalı sıcak köşeler kusursuz bir hava yaratır. Odanın tüm özelliği atmosferinde gizlidir.
İpuçları :
Yemek masasının ortasındaki alçak bir ışık, odada bulunan herkesi bir araya getirir. Sonuç olarak ortaya arkadaşlarınızla geçireceğiniz unutulmaz bir gece için içten dokunuşlarla hazırlanmış zarif bir yemek odası çıkar.
Tavanın ortasındaki ışıklar, mutfak için iyi bir temel aydınlatma sağlar. Ancak bu şekilde aydınlatma, çalışma alanında gölge yaratır. Bu nedenle üst dolapların altına spot lambaları veya floresan ampullerinin yerleştirilmesi iyi olur.
Yemek odası olarak da kullanılan bir mutfağınız varsa, yemek yenilen yerin hatlarını yumuşatmak ve pişirme alanından ayırmak için aydınlatmadan yararlanabilirsiniz.
Duvara monte dolapların üstüne yerleştirilen ışık, tavana yükseklik etkisi verecektir.
Ocağınızın ya da tabakların, mutfak aletlerinin durduğu raf üzerine ayrı ayrı yerleştirilmiş spot lambaları, odaklı bir ışık havuzu sunacaktır.
Halojen ışığın yemeğiniz üzerinde önemli bir etkisi vardır. Doğal, beyaz ışık renklerin daha canlı ve taze görünmesini sağlar.
Spot ışıklarında ne yaptığınızı çok daha rahat görebilirsiniz, böylelikle sebze doğrarken herhangi bir kaza yaşamazsınız.
Yan ışıklar, bej ya da kahverengi pastel ampullü masa üstü ya da ayaklı lambalar yemek için tamamen farklı ve yumuşak bir atmosfer oluşturacaktır.
Alçakta asılı duran ampuller insanların yüzlerindeki gölgeleri ortadan kaldıracak ve daha sıcak bir ortam yaratacaktır.
Yatak Odası
Yatak odasındaki aydınlatma tasarımı bir çok talebi karşılamalıdır.
Yumuşaklık, rahatlık, huzur, romantizm gibi durumlar makyaj yapma, giyinme veya yatakta kitap okuma taleplerine biraz zıt gibi görünür.
Sadeliğini bozmadan yatak odanızı aydınlatın. Neşe ve canlılık hissi yaratmak için kumaş ve mobilyaların dokusunu keskin kontrastlarla yansıtın.
Eşiniz televizyonda futbol maçı izlerken, yatak odanızda sessizce ilginç bir kitaba konsantre olabilirsiniz.
Sabahları eşiniz banyoda tıraş olurken, canlı parlak ışık havuzu içinde makyajınızı yapabilirsiniz.
İpuçları :
Makyaj masasının yanlarındaki güçlü odaklı parlak bir ışık, makyajınızı yaparken daha net görmenizi sağlayacaktır. Philips Halojen Reflektörlerini burada önermektedir.
Farklı tip ampullerden oluşan bir aydınlatma kombinasyonu, mükemmel bir yatak odası tasarımı için ihtiyacınız olan dengeyi sunacaktır.
Başlangıç noktası, genel aydınlatmayı sağlayan ana aydınlatmadır. Bu ışık, birden çok aydınlatma noktası kullanılarak elde edilmeli; doğal ve dinlendirici olmalıdır. Sonra, pratik aydınlatma gereksinimlerini düşünün, makyaj masası, gardrob için parlak ışık ve yatağın çevresinde okuma lambaları.
Son olarak da tasarımı zenginleştirmek ve yumuşaklık hissi vermek için bir Softone ampul ve belli bir nesneyi ya da özelliği yansıtmak için spot lambaları kullanılabilir.
Duvardaki resmin hemen üstündeki küçük bir spot lambası, yatak odanıza bir zariflik hissi verir.
Okuma lambası, gözlerinizi yormayacak şekilde yeterli ışık vermelidir. Kitabın beyaz sayfalarında yansımaları önlemek için, ışık çok parlak olmamalıdır.
Günün sonundaki enerji seviyenizi düşürmek için yatağınızın etrafında yumuşak ışık katmanları tasarlayın. Dikkatlice dağıtılmış yumuşak, sıcak küçük ışık havuzları, sizi yatağa davet edecek şekilde ışığı düşük seviyede tutacaktır.
Kışın, Pazar sabahı hala yatakta tembellik ederken, baş ucunuzdaki yumuşak bir ışık gerçek hayata adım atmadan gazetenizin son bölümünü okumanızı sağlayacaktır.
İpuçları :
Yatağınızın altına gizlenmiş bir floresan ampul, çocuk odasında renkli muzip bir ortam yaratmak için mükemmel olan hoş bir ışık yaratır. Yatak odasının bir köşesindeki bir yer armatüründe Pembe veya Kırmızımsı bir gece ampulü kullanarak çocuk yatak odanızı daha da renkli yapabilirsiniz.
Duvardan yansıyan dolaylı ışık , dinlenme için güzel ve rahatlatıcı bir ortam yaratacaktır.
Yatak odanızda TV varsa, parlak ekran ile karanlık oda arasındaki kontrastı azaltmak için TV’nin arkasına küçük bir ampul yerleştirmeniz yararlı olacaktır.
Ana aydınlatma için, basmalı düğmeye veya ışık anahtarına (dimmer) bağlı daha küçük aydınlatma noktaları kullanabiliriz. Bu yolla, odanızdaki ışık miktarını kontrol edebilir ve elektrik tasarrufu sağlayabilirsiniz.
Bir ana ışıkla tamamlanmış çok sayıda yan ışık kullanarak yatak odanızı daha sıcak ve dinlendirici hale getirin.
Gece yarısı uyandığınızda ve eşinizi uyandırmak istemediğinizde, “2’si 1 arada Ampul” güvenli bir şekilde etrafta hareket etmeniz için yeterli ışığı sağlayacaktır.
Kitaplığın veya yatağın arkasından yukarı doğru yansıyan bir dizi küçük reflektör, duvarda güzel bir projektör ışığı etkisi yaratacaktır. Ancak, bu ışık duvardaki en küçük çatlağı bile göstereceğinden duvar çok düzgün olmalıdır.
Çocuk Odası
Çocuk odalarında her zaman bir hareketlilik yaşanır. Bağrışan, oyun oynayan, oradan oraya koşan, şarkı söyleyen, atlayıp zıplayan çocuklar odanın altını üstüne getirebilir. Ardından ev ödevi yapılan ve masal okunan bu aktif volkan sessiz bir çalışma ortamına dönüşür. Son olarak, uyumadan önce anneye sarılmak, dünyanın en güzel ve huzur verici duygusudur.
Aydınlatma çocuklarınızı canlandırır ve enerjilerini yüksek tutar. Işığı tavana yansıtan bir ampul ilave ettiğinizde, kız kardeşlerinden başka hiçbir şey oğlunuzun dikkatini kitabından alamaz.
Odanın köşesindeki zarif bir ışık, çocuklarınızın uyuması için yeterli aydınlığı verecek ve geceleri uyandıklarında bildik şekilleri tanımalarına yardımcı olacaktır.
İpuçları :
Kitap ya da kağıtlarınızın etrafına odaklanan parlak, doğrudan gelen bir ışık okumayı kolaylaştırır ve gözlerinizin daha az yorulmasını sağlar. Eğer sağ elinizi kullanıyorsanız, ışık soldan gelmelidir ya da tersi olmalıdır. Odanın kalan kısmının arka zemin ışığı ile aydınlatılması kişisel tercihinize bağlıdır.
Dikiş gibi ayrıntılı işler veya hobiler için parlak halojen bir ampul doğru seçim olacaktır. Halojen ampulde gözleriniz çok daha az yorulur. Gözlerinizin etkilenmemesi için bu ampulü göz seviyenizden yukarıya yerleştirmeyi unutmayın.Philips Kyrpton 2 Yıl ve Halojen Reflektorleri okumanız ve dikkat etmeniz gereken tümişlerde gözlerinizi korur.
Bilgisayar önünde geçirilen uzun saatler, yanlış aydınlatma nedeniyle çok yorucu olabilir. Kontrastı azaltmak için ekranın arkasında uygun bir ampul olduğundan ve klavye ile ekrandaki parlamaların, yansımaların önlenmesi için yeterli üst aydınlatma kullanıldığından emin olun.
Çocukların ulaşabilecekleri bütün armatürler enerji tasarruflu ampuller olmalıdır. Bu önlem, ampule dokunulduğunda yanma riskini azaltacaktır.
Meraklı parmakların ulaşmasını engellemek ve güvenliğini sağlamak için fişlerin prizlere sabitlenmesi yararlı olacaktır.
Çocuğunuz çok küçükse ve zamanının çoğunu yatakta geçiriyorsa, tüm ampul ışıklarının çocuğunuzun gözlerine doğrudan temas etmesinin engellendiğinden emin olun.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder